W Polsce, ślub kościelny i cywilny to dwa odrębne rodzaje małżeństw, ale obydwa mają swoje konsekwencje prawne i religijne. Ślub kościelny to sakrament, który jest przeprowadzany przez duchownego, natomiast ślub cywilny to formalna ceremonia w urzędzie stanu cywilnego, która ma charakter prawny.
Chociaż w przeszłości dla katolików, aby zawrzeć ślub kościelny, konieczne było uprzednie zawarcie ślubu cywilnego, obecnie, zgodnie z przepisami prawa kanonicznego, sytuacja wygląda nieco inaczej.
Czy można wziąć ślub kościelny bez ślubu cywilnego?
Tak, w Polsce można zawrzeć ślub kościelny bez ślubu cywilnego. Oto, jak to działa w praktyce:
- Ślub kościelny jako sakrament – Kościół katolicki uważa, że małżeństwo zawarte przed Bogiem, czyli ślub kościelny, jest sakramentem, który ma wartość duchową. Dla katolików jest to najważniejszy moment, ponieważ ślub kościelny ma znaczenie religijne, a nie cywilne.
- Zawieranie ślubu kościelnego bez ślubu cywilnego – W przypadku, gdy para młoda nie jest zainteresowana zawarciem ślubu cywilnego, mogą oni zawrzeć ślub kościelny bez konieczności wcześniejszego zawierania ślubu cywilnego. Jest to możliwe, ponieważ Kościół katolicki uznaje małżeństwo zawarte w kościele, niezależnie od tego, czy para zawarła wcześniej ślub cywilny.
- Problem z uznaniem małżeństwa przez państwo – Ślub kościelny, mimo że jest ważny religijnie, nie ma mocy prawnej w Polsce bez uprzedniego zawarcia ślubu cywilnego. Oznacza to, że jeśli para nie zdecyduje się na ślub cywilny, ich związek nie będzie uznawany za małżeństwo przez państwo, co wiąże się z brakiem praw małżeńskich, takich jak prawo do dziedziczenia, wspólnego rozliczania podatków czy ubezpieczenia.
Wyjątek – Małżeństwo katolika z osobą niewierzącą
W przypadku, gdy jedna osoba jest katolikiem, a druga nie wyznaje żadnej religii, wciąż istnieje możliwość zawarcia ślubu kościelnego bez ślubu cywilnego, ale po uzyskaniu odpowiednich zezwoleń. Tego typu małżeństwo, nazywane „małżeństwem mieszanym”, wymaga od biskupa specjalnej zgody, która może umożliwić zawarcie ślubu kościelnego bez wcześniejszego ślubu cywilnego.
Co się dzieje, jeśli para zdecyduje się na ślub kościelny bez cywilnego?
W Polsce, jeśli para młoda zdecyduje się zawrzeć ślub kościelny bez ślubu cywilnego, to co prawda mogą oni zawrzeć sakramentalny związek małżeński przed Bogiem, ale ich małżeństwo nie będzie uznawane przez państwo. Para nie otrzyma aktu małżeństwa, który jest wymagany do formalnych spraw, takich jak wspólne rozliczanie podatków, prawo do dziedziczenia czy sprawy związane z ubezpieczeniami.
W związku z tym, choć ślub kościelny ma charakter sakramentalny, dla pełnej legalności i uznania małżeństwa przez prawo cywilne, para powinna po ceremonii kościelnej udać się do urzędu stanu cywilnego, aby zarejestrować swoje małżeństwo. W ten sposób małżeństwo stanie się pełnoprawne zarówno religijnie, jak i cywilnie.
Dlaczego warto wziąć ślub cywilny?
Decyzja o wzięciu ślubu cywilnego ma wiele korzyści. Poza formalnym uznaniem małżeństwa przez państwo, daje to także parze szereg praw, takich jak:
- prawo do wspólnego rozliczania podatków,
- prawo do dziedziczenia majątku,
- prawo do ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego,
- możliwość wspólnego zamieszkania w przypadku rozdzielenia majątku,
- prawa związane z opieką nad dziećmi i wspólnym wychowywaniem.
